نقد ناشران كودك،از نمايشگاه كتاب 1395/09/03 همايش نقد و بررسي بخش ناشران كودك و نوجوان در بيست و نهمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران امروز برگزار شد. اين همايش در سالن همايشهاي انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان با حضور اعضاي هيئت مديره انجمن و تعدادي از ناشران حوزه كودك كه در نمايشگاه امسال غرفه داشتهاند، برگزار شد. رضا هاشمي نژاد مديريت نشست را به عهده داشته و نادر قدياني، محمدتقي حقبين، برزو سريزدي از سخنرانان جلسه بودهاند. ديگر حاضران در جلسه با ارائه نظرات و پيشنهادهاي خود سخنرانان جلسه را همراهي كردند. هاشمينژاد در ابتداي نشست نقد و بررسي بخش ناشران كودك و نوجوان در بيست و نهمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران گفت: نمايشگاه كتاب امسال يك تفاوت اساسي نسبت به سالهاي ديگر براي ناشران داشت، و آنهم اين بود كه آيا در نمايشگاه شركت كنيم و يا شركت نكنيم. گرداننده اين نشست يادآور شد: معضل اصلي در نمايشگاه كتاب امسال، مشكل برق بود. حتي كمي پيش از نمايشگاه هنوز ناشري نميدانست كه در اصلي كجا خواهد بود و در اصلي كجا قرار خواهد داشت. وي نبود برنامه از پيش تعيين شده را عامل اصلي صرف نيروي ذهني و روحي ناشران دانست و دراينباره توضيح داد: نيروي زيادي را در براي آمادهسازي نمايشگاه از دست داديم. بيبرنامگيها باعث ميشد كه نيروي زيادي از ناشران صرف شود، درحاليكه ميشد اين نيرو صرف امور بهتر نمايشگاه شود. اين بيبرنامگي و دير به نتيجه رسينها باعث شد كه حتي بسياري از ناشران خسته شوند. وي برخي موارد از جمله، خدماتي كه در نمايشگاه به مخاطبين نمايشگاه ارائه ميشود، خدماتي كه به غرفهداران ارائه ميشود و همينطور اينكه چه كاري بايد انجام بدهيم تا خانوادها حتي در روزهاي غير تعطيل هم به نمايشگاه كتاب بيايند، را از عناوين مهم نشست امروز نقد و بررسي بخش ناشران كودك و نوجوان در بيست و نهمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران، دانست. هاشمي نژاد بهترين عملكرد انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان را، در برپايي نمايشگاه كتاب امسال عنوان كرد و گفت: اگر انجمن سال هيچ كار مهمي نكرده باشد، تنها با عملكردي كه براي نمايشگاه ارائه داد، كار بزرگي انجام داد و همين برايش كافي بود. آنهم اينكه توانست سالني را براي كودك و نوجوان بگيرد كه بهترين سالن نمايشگاه بود. نادر قدياني رئيس هيئتمديره انجمن در اين همايش پس از سخنان رضا هاشمينژاد گفت: نمايشگاه كتاب امسال پيش از شروع حاشيههايي داشت. حتي يكي از همكارانمان در انجمن تا يك هفته پيش از نمايشگاه، مخالفت زيادي براي شركت ناشران در انجمن داشت. ولي شخصا با برپايي نمايشگاه در مكان جديد موافق و اميدوار بودم. وي گفت: مكان شهرآفتاب براي اين نمايشگاه بزرگ مكان مناسبي بود و من هم موافقت اكيد داشتم كه نمايشگاه در آنجا برگزار شود. قدياني ادامه داد: استقبال از نمايشگاه خيلي خوب بود تا جاييكه روز نخست برپايي ، به دليل اينكه مردم وروديها را خيلي نميشناختند، راهها قفل شده و ترافيك شديدي پيش آمده بود. و اين نشان از استقبال بسيار مردم داشت. و نشاندهنده اين بود كه نمايشگاه از نظر مكاني پاسخگوي مناسبي بود. پيش از نمايشگاه با درنظر گرفتن تعداد پرسنل و همكاران ناشر در نمايشگاه و با پيشبيني حدودي استقبال مردم از مسئولين خواستيم كه وسايل اياب و ذهاب در حد لازم در نظر گرفته شود. در اين رابطه محوطه بزرگي به پاركينگ اختصاص داده شد و خوشبختانه با ايجاد تمهيداتي دراينباره مشكل زيادي در طول نمايشگاه پيش نيامد. رئيس هيئت مديره انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان در ادامه يادآور شد: تصميمهاي لحظه به لحظهاي كه درباره نمايشگاه گرفته ميشد و تغيير و تحولهاي دم به دم آن، باعث ميشد كه خيلي از پيشبيني ها درست از آب درنيايد و نتوانيم نتيجه درستي بگيريم. وي با ذكر مثالي يادآور شد: به طور مثال، با تجربهاي كه طي سالهاي گذشته از برپايي نمايشگاههاي كتاب داشتيم، اين را ميدانستيم كه بهترين مكان براي غرفه ، نزديك به وروديهاي نمايشگاه و ايستگاه مترو است. با اين حساب ما پيشبيني ميكرديم كه قسمت جنوبي نمايشگاه، طرفدار بيشتري داشته باشد و جمعيت از آنجا وارد سالنها شود. وي توضيح داد: از اينرو غرفههاي متراژ كوچكتر يعني، 8 متري ، 10 متري و زير هشتاد متر را در آن قسمت قرار داديم. و از اختصاص غرفههاي بزرگتر در آن قسمت خودداري كرديم، تا وقتي جمعيت وارد سالن ميشود در اين غرفههاي بزرگ جمع نشوند. با اين كار قصد برپا شدن عدالت را داشتيم كه غرفههاي كوچكتر در ابتداي راه باشند تا در نگاه مخاطب ديده شوند، ولي اين پيشبيني درست از آب درنيامد. قدياني گفت: امسال با تجرباتي كه از شهر آفتاب به دست آورديم، اين مشكل را هم براي غرفههاي كودك كم ميكنيم. و در حد توانايي، از بين خواهيم برد. وي در ادامه سخنان خود، توجه بيشتر به ناشران كودك را در نمايشگاه پيش رو مهم عنوان كرد و دراينباره يادآور شد: برخي ناشران حوزه كودك امسال توانستند با ترفندهايي غرفههايي بگيرند كه شامل حالشان نبود، آنهم به وسيله برخي چاپ هاي خارج از عرف كتاب، كه با اين ترفند توانستند تعداد بيشتري كتاب را در كارنامه خود ثبت كنند و نتيجه غرفه بزرگتري بگيرند. دو مورد از اين ناشران را خودم در نمايشگاه ديدم و درنظر داريم كه در نمايشگاه جاري، دراينباره هم دقت ويژهاي داشته باشيم. محمدتقي حقبين در سخنراني خود تاكيد كرد كه در سال 77 انجمن نمايشگاهي را در پارك لاله به نام نمايشگاه دانشآموزي كه وزير وقت در آن لحظه با بازديدي كه از آنجا داشت، با قاطعيت اعلام كرد كه بخش خصوصي توانايي برپايي نمايشگاه را دارد. وي ادامه داد: ما الان گرفتار يك مجموعهاي هستيم كه ميگويد كار را واگذار كردم ولي كار واگذار نشده. ميزان پولي كه براي بخش كودك هزنه ميشود، اگر به خود نهادهاي مربوط به خودش واگذار شود، اولا ايجاد رقابتي دروني بين تشكلها ايجاد ميكند. اين تشكلها نيروهايي درون خودشان دارند كه انجام چنين فعاليت هايي را بهينه تر و كم هزينه تر و از كيفيت بالا برخوردار بودن امكان اجراي آن را دارند. وي در ادامه گفت: ما مسال در سالن كودك مسيلههايي داشتيم. حتي آقاي قدياني دهها بار جنگيد براي رنگ موكت. ما رنگ قرمز ميخواستيم و اجازه پهن كردن موكت قرمز به ما داده نشد. با وجود اين مخالفتها تشكل ما سراي اهل قلمي را داشت كه خيليها گفتند، ما با اينكه در بعضي جاترين هز حداقلها خيل خرج كرديم، چنين خروجي را دريافت نكرديك كه شما با صرفنهها توانستيد داشته باشيد. عضو انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان ادامه داد: سازههاي چادري ما از كشور تركيه، تكه تكه وارد ايران ميشد و آقاي قدياني مشكلات را به مهندسين ارائه ميداد تا جاييكه ما تنها سالني بوديم كه براي چادرمان ناودان نصب كرديم. با تمام كارهايي كه انجام ميشد، يك شب جوش يكي از ناودانها در رفت و شبانه آب دقيقا به جايي وارد شد كه ما سه بار طي نامههايي تاكيد كرده بوديم كه نياز به توجه دارد. و آب آنجا را گرفت و مشكلاتي را ايجاد كرد. و ما با دوندگي زياد توانستيم حدود پنج ماه بعد خسارت ناشي از آن را از بيمه دريافت كنيم. وي با برشماري مشكلات ديگري كه در نمايشگاه بيست و نهم بينالمللي كتاب تهران وجود داشت، اظهار اميدواري كرد كه نمايشگاه سال آينده با حل اين مشكلات همراه باشد. حقبين خاطرنشان كرد: اگر قرار باشد كه كليه تشكلهاي واحد نشر برگزاركننده نمايشگاه باشند، بايد مديريت كميته اجرايي در اختيار تشكل هاي نشر باشد. برزو سريزدي در ادامه با اشاره به مكان محدودتر نمايشگاه شهر آفتاب نسبت به مصلي تهران گفت: فضاي خالص نمايشگاه در شهر آفتاب، در حدود 1500 متر كمتر از فضاي نمايشگاه در مصلي بود. ولي سعي ما بر اين بود كه بر غرفهها كم نباشد و حداقل 6 متر باشد. ولي چند روز مانده به گشايش نمايشگاه همين ساختار هم تغيير كرد و ما نتوانستيم در عمل به آنچه مد نظرمان بود براي ايجاد غرفههايي با فضاي بهتر برسيم. اتفاق خوب نمايشگاه اين بود كه با وجودي كه نميدانستيم ورودي كجاست، ولي جاي خوب و نامناسب سالن شايد 10 درصد با هم اختلاف داشت و اين در نمايشگاه در مصلي با اختلاف خيلي زيادتري روبهرو بود. وي فروش كالاهاي غيركتاب را در سالنهاي كودك را آزاردهنده دانست و اظهار اميدواري كرد كه اين معضل به صورت اساسي حل گردد. در ادامه نشست، ناشران حاضر در سالن همايش انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان به اراده نظراتي كاربردي پرداختند كه برخي از آنها مورد توجه حاضران قرار گرفت. محسن طائب، با اشاره سخنان سريزدي، و تاكيد براينكه بايد ناشران همديگر را در نمايشگاه كتاب بپذيرند گفت: ما ناشران بايد يكديگر را بپذيريم . هر ناشري كه مجوز از ارشاد دارد و كتاب چاپ ميكند، حق شركت در نمايشگاه را دارد. وي در ادامه با اشاره به حضور خود براي سالها در نمايشگاه كتاب گفت: شرايط تقسيم متراژ در نمايشگاه باعث شده كه مهمترين شاخص تعيين غرفه، مربوط به تعداد كتاب ناشران و درواقع كميت باشد. مثلا به هر 4 يا 5 كتاب در حدود يك متر كتاب تعلق ميگيرد. و اينگونه بايد به تعداد و ارقام توجه كنيم. وي با اشاره به نمايشگاه كتابهاي برگزيده اعضاي انجمن ادامه داد: كاري كه انجمن براي درنظرگرفتن كيفيت انجام داده است توجه به جوايزي است كه ناشران دريافت كرده اند. با اين كار راي شخصي اعمال نميشود و عملكرد ناشران در جشنوارهها مدنظر قرار ميگيرد. نمايشگاهي كه هماكنون در همين سالن برپاست همين مور را مدنظر دارد. حسين آموزگار ناشر حوزه كودك، توجه به بالا بردن كيفيت را ضروري دانست و گفت: هر كار بنيادين كه آثار درازمدتي داشته باشد، سخت هم هست. بايد استانداردي براي كتاب تعريف كنيم و به آن پايبند هم باشيم. اينكه فقط يك كتاب چاپ كنيم كه رنگي داشته باشد و متني كافي است؟ توجه به استاندارد كتاب تاثير زيادي در جامعه دارد. در ادامه حقبين، با اشاره به سخنان محسن طائب يادآور شد: آقاي طائب بازرس انجمن هستند و من نظر ايشان را قبول دارم و به آن احترام ميگذارم. وي درباره پرسش خبرنگاري كه سالنهاي تشكيل نشستهاي سراي اهل قلم را در سالنهاي كودك نمايشگاه نامناسب ميدانست گفت: اين جلسات بايد در نزديكترين جاي ممكن با سالن كودك و غرفهها برپا شود. براي همين براي شلوغي و سرو صداي موجود در اين نشستها كار خيلي زيادي نميشود كرد. ولي براي مسائل ديگر بايد اين را بگويم كه ما بودجه محدودي داريم. و در حد امكاناتمان ميتوانيم كار انجام بدهيم. سريزدي در ادامه اظهار نگراني كرد كه نمايشگاه كتاب سال آينده به دليل كمي تبليغات با ريزش مخاطب رو به رو شود و راه حل را در تبليغ در صدا و سيما دانست. نادر قدياني در ادامه خاطرنشان كرد: من مثبت فكر ميكنم. از اينرو فكر ميكنم كه براي نمايشگاه كتاب، هرآنچه كه بايد اتفاق ميافتاد، افتاد. يقين دارم كه شهر آفتاب بين مردم شناخته شده است و مردم ديگر آن را ميشناسند. همانطور كه تابلوهاي مربوط به آن هنوز هم در برخي از نقاط شهر وجود دارد. هاشمينژاد در ادامه اختصاص فضاي بيشتر به سالنهاي كودك را در نمايشگاه ضروري دانست و گفت: ما كتابفروشيهاي كتاب كودك كم داريم. فروش پايين كتاب در اين حوزه باعث شده كه خود من اگر ناشر كتاب كودك نبودم، همان بخشي را هم كه به كودك اختصاص دادهام جمع ميكردم. در نمايشگاه كتاب حدود 5 درصد از كل فروش مربوط به بخش كودك است. و با توجه به نيازي كه جامعه دارد اين حجم خيلي كم است. چون بايد كاري كنيم كه جامعه كتاب كودك را بيشتر ببيند و بيشتر دريافت كند. اين برنامه يكي از برنامههاي متنوعي است كه انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان در ادامه برنامههاي هفته كتاب برگزار ميكند. برنامههاي هفته كتاب انجمن از دوشنبه هفته گذشته، 24 آبان آغاز شده و تا پايان هفته ادامه دارد. ناشران علاقهمند به حضور در برنامههاي انجمن ميتوانند به نشاني بلوار كريمخانزند، ابتداي خيابان حافظ، كوي هورچهر، شماره 13 واحدهاي 1 و 2 انجمن فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان است.