كاهش خريد كتاب‌هاي توليد شده كودك و نوجوان/ كودكانمان را دريابيم

نگاهي گذرا به اقتصاد حوزه كتاب كودك و نوجوان كشور در چند دهه اخير، بيانگر آن است كه اين حوزه، اقتصادي با سيرنزولي را تجربه كرده است. بالا نبودن سرانۀ مطالعه و عدم توجه لازم سياست‌گذاران فرهنگي براي برنامه‌ريزي و اقدام به منظور برون رفت از اين وضعيت نامطلوب آثار نامطلوبي را به همراه داشته است.

كاهش خريداران كتاب‌هاي توليد شده، موجب انباشت آثار، تأخير در چاپ مجدد، تعويق زمان براي توليد آثار جديد، روي آوردن به توليد آثار ترجمه‌اي، عدم گردش سرمايه و كمبود نقدينگي و عواملي ديگر از اين دست، تأثيرات منفي خود را بر كل عناصر و عوامل اين حوزه تسري بخشيده و نوعي دلزدگي را ايجاد كرده است. پديدآورندگان محتوا و تصويرگران كتاب كودك كه چرخه حيات كاري آنان وابسته به چرخه توليد كتاب است، در كنار ناشران از زمره زيان‌ديدگان بزرگ اين امر به حساب مي‌آيند.

اين چالش‌ها، آن‌گاه سمت و سوي حادتري يافت كه با بحران ويروس كرونا در هم آميخت و علاوه بر تنگناهاي قبلي، بن‌بست‌هاي جديدي را فراروي فعالان اين حوزه قرار داد؛ به گونه‌اي كه اكنون نقطه اميدي را نمي توان براي آنان متصور شد.

آنچه مي‌توان اشاره كرد اينكه نبايد انتظار داشت و نبايد تصور كرد كه جلوگيري از بروز بحران قطعي است؛ اما مي‌توان انتظار داشت و هنر آن است كه تحديدها به فرصت‌ها تبديل شود. بروز كرونا هم اگر چه ناگهاني بر جامعه فرهنگي كشورمان تحميل شد، اما فرصتي را هم پيش پاي نهادهاي تصميم‌گير فرهنگي قرار داد كه شايسته بود با بهره‌گيري از خرد جمعي موقعيت مطلوبي را در دوران كرونا فراهم آورند.

اكنون كه چند ماهي از بروز كرونا سپري شده است و بر كسي معلوم نيست كه تا چه زماني جامعه با اين مشكل مواجه است و توليدكنندگان آثار فرهنگي تا چه زماني با ركود ناشي از آن روبرو خواهند بود. ضرورت دارد از هم اكنون براي آينده و جبران نقصان‌هاي گذشته، فكري كرد و اقدامي را در دستور كار قرار داد.

« يادمان باشد كه گاهي خيلي زود، دير مي‌شود »

كودكانمان را دريابيم. آن‌ها چندماهي است خانه‌نشين شده‌اند و در سايه بايدها و نبايدهاي مربوط به توصيه‌هاي بهداشت جسمي، به محملي براي ايجاد شادي و نشاط روحي نيازمندند. جامعه جوان كشور نيازمند مطالعه است، براي اوقات فراغت آنان برنامه‌ريزي كنيم و راهكارهاي دسترسي به اين امر را هم سهولت بخشيم.

بهره‌گيري از ظرفيت رسانه ملي براي توجه به خواندن، انس با كتاب، افزودن برنامه‌هاي مطالعه آزاد در برنامه‌هاي درسي ارائه شده از طرف آموزش و پرورش، شيوه‌هاي دسترسي آسان به كتاب با همكاري تشكل‌هاي مربوط، تشويق خانواده‌ها به تهيه كتاب براي فرزندانشان، ترغيب خيرين، شوراياران، استانداران، مسولين استان‌ها، شهرها، روستاها و ... براي ايجاد كتابخانه‌هاي عمومي و محلي، ايجاد كتابخانه‌هاي سيار، بسترسازي براي ايجاد كتابفروشي‌هاي كودك و فراهم كردن بستر حضور پديدآورندگان كتاب (نويسندگان، مترجمان و تصويرگران) در رسانه‌ها، كتابخانه‌هاي عمومي مدارس، صدا و سيما و ... از جمله اموري هستند كه از اجرا و انجام آن‌ها غفلت ورزيده‌ايم.


انجمن‌هاي فرهنگي ناشران كتاب كودك و نوجوان و تصويرگران ايران